سامانه سمیمنور؛ سپر علمی در برابر سرقت علمی و تخلفات پژوهشی
احسان خسروی فر
سمیمنور سامانهای تخصصی در زمینه بررسی اصالت متون علمی است که با هدف مقابله با سرقت علمی و سوءرفتار پژوهشی، از سوی مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی راهاندازی شده است. این سامانه با بهرهگیری از فنون دادهکاوی و مشابهتیابی متنی، متون علمی را با پایگاه گستردهای از اطلاعات دیجیتال شامل مقالات، کتابها و منابع علوم اسلامی مقایسه کرده و میزان همپوشانی و شباهت آنها را ارزیابی میکند.
سامانه سمیم نور
سمیمنور، پس از دریافت متن مورد بررسی، آن را با محتوای موجود در پایگاه داده خود مقایسه میکند و موارد مشکوک به رونوشتبرداری، بازنویسی غیرمجاز یا تلفیق چند منبع بدون ارجاع را برای قضاوت نهایی کاربر (نویسنده، داور یا سردبیر) برجسته میسازد. در این فرایند:
- تشخیص تشابهات صریح و پنهان در متن به کمک الگوریتمهای پیشرفته انجام میشود.
- گزارش مشابهت با ذکر منبع اصلی و بخشهای دارای مشکل بهصورت شفاف ارائه میگردد.
- کاربر میتواند بر اساس این اطلاعات، در مورد اصالت یا تخلف احتمالی متن تصمیمگیری کند.
پیشینه و توسعه سامانه
سمیمنور یکی از پروژههای زیرمجموعه طرح دادهکاوی علوم اسلامی در مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی است. این سامانه در گام اول بر تشخیص رونوشتبرداری (Copying) تمرکز داشت و بهتدریج قابلیتهایی مانند کنترل بازنویسی (Paraphrasing Detection)، ترکیب غیرمجاز متون مختلف، تشخیص ترجمهبرداری از متون دیگر زبانها را نیز در دستور کار توسعه خود قرار داد. پس از طی مراحل آزمایشهای نهایی، سمیمنور در تاریخ ۲۰ مرداد ۱۳۹۳ بهطور رسمی رونمایی و راهاندازی شد و هماکنون آماده خدمترسانی به پژوهشگران، دانشگاهها، مراکز علمی و سردبیران نشریات است.
جایگاه سمیمنور در نظام اخلاق پژوهش
با توجه به گسترش تولید محتوای علمی در کشور و نگرانیهای روزافزون درباره رعایت مالکیت فکری، سامانه سمیمنور به عنوان یکی از ابزارهای ملی و بومی برای پیشگیری از تخلفات پژوهشی، نقش مهمی در ارتقاء سلامت فضای علمی ایفا میکند.
این سامانه نهتنها به تشخیص تخلفات احتمالی کمک میکند، بلکه به پژوهشگران امکان میدهد پیش از ارسال مقاله یا اثر علمی خود، میزان اصالت آن را بررسی و در صورت لزوم اصلاح کنند.
برای استفاده از خدمات سامانه و کسب اطلاعات بیشتر، میتوانید به نشانی رسمی: 🔗 www.samimnoor.ir مراجعه نمایید.
انتهای پیام/
* مدیرمسئول