اطلاع رسانی همایش و کنفرانس های علمی، معتبرترین همایش و کنفرانس‌های دانشگاهها پایگاه خبری اطلاع رسانی همایش و کنگره و کنفرانس های کشور
ISC؛ سکوی اعتبارسنجی علمی و تضمین کیفیت همایش‌های ایران
صبا منتی
در فضای علمی امروز، اعتبار یک رویداد پژوهشی تنها به کیفیت مقالات ارائه‌شده یا تعداد شرکت‌کنندگان وابسته نیست، بلکه میزان نظارت و ارزیابی علمی معتبر بر آن رویداد، نقشی کلیدی در تعیین جایگاه علمی آن دارد. یکی از نهادهایی که در سال‌های اخیر نقش مؤثری در ارتقای کیفیت، شفافیت و استانداردسازی همایش‌ها و کنفرانس‌ها در ایران ایفا کرده است، پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC) است.
📌 ISC چیست؟
پایگاه استنادی علوم جهان اسلام با نام اختصاری ISC، در سال ۱۳۸۷ با هدف ارزیابی و نمایه‌سازی تولیدات علمی کشورهای اسلامی توسط وزارت علوم، تحقیقات و فناوری راه‌اندازی شد. این پایگاه، سومین نظام استنادی جهان پس از ISI (Web of Science) و Scopus محسوب می‌شود و هدف آن ایجاد یک مرجع بومی برای ارزیابی دقیق علم و پژوهش در کشورهای اسلامی است.
گرچه تمرکز ISC در ابتدا بر نشریات علمی بود، اما با گسترش نقش این نهاد، همایش‌ها و کنفرانس‌های علمی نیز وارد چرخه ارزیابی و نمایه‌سازی شدند.
🎯 نقش ISC در ارتقای کیفیت همایش‌های علمی
1. فیلتر اولیه برای اعتبار علمی
هر همایش یا کنفرانسی که در ISC نمایه می‌شود، باید مجموعه‌ای از معیارهای علمی و اجرایی را رعایت کرده باشد. این شامل:
حضور نهاد علمی معتبر (دانشگاه یا انجمن علمی دارای مجوز)
ساختار علمی مشخص و شفاف (کمیته علمی، داوری، محورهای تخصصی)
فرایند داوری دقیق و مستند
اعلام نتایج و برنامه‌ریزی منظم
انتشار خروجی علمی معتبر (چاپ مجموعه‌مقالات یا انتشار در نشریات معتبر)
از این منظر، نمایه شدن در ISC نوعی مهر تأیید علمی و اجرایی برای همایش محسوب می‌شود.
2. جلوگیری از برگزاری همایش‌های صوری و تجاری
در سال‌های اخیر، یکی از چالش‌های نظام علمی کشور، رشد همایش‌هایی با اهداف صرفاً درآمدزایی و بدون پشتوانه علمی مشخص بوده است. این همایش‌ها با تبلیغات گسترده، مقالات را با داوری ضعیف و در ازای دریافت هزینه‌های زیاد می‌پذیرند و در نهایت نه تنها کیفیت علمی ندارند، بلکه گاهی حتی برگزار هم نمی‌شوند.
ISC با ایجاد نظام ثبت و ارزیابی همایش‌ها، نقشی بازدارنده و کنترلی در برابر این‌گونه رویدادهای کم‌اعتبار ایفا کرده و به پژوهشگران کمک کرده است تا بتوانند رویدادهای واقعی، معتبر و ارزشمند را شناسایی کنند.
3. شفاف‌سازی فرآیند علمی کنفرانس‌ها
با نمایه شدن یک همایش در ISC، اطلاعاتی همچون:
- محورهای علمی
- اعضای کمیته علمی
- فرآیند داوری
- تعداد مقالات پذیرفته‌شده
- سابقه برگزاری دوره‌های قبلی
- و خروجی نهایی همایش
به‌صورت شفاف در اختیار عموم قرار می‌گیرد. این شفافیت، اعتماد و اطمینان جامعه علمی را نسبت به کنفرانس افزایش می‌دهد و به نهاد برگزارکننده نیز انگیزه می‌دهد تا با رعایت اصول علمی، اعتبار خود را حفظ کند.
4. ایجاد رقابت علمی میان برگزارکنندگان
نظام ارزیابی و رتبه‌بندی ISC باعث شده تا نهادهای برگزارکننده‌ی همایش‌ها برای کسب جایگاه علمی بهتر، تلاش کنند کیفیت علمی و اجرایی رویداد خود را ارتقاء دهند. این رقابت سازنده در نهایت منجر به رشد کیفی کنفرانس‌ها در کشور شده است؛ از طراحی برنامه‌ریزی دقیق‌تر گرفته تا دعوت از داوران و پژوهشگران برجسته.
نتیجه‌گیری
در فضای شلوغ و گاه مبهم کنفرانس‌های علمی، وجود نهادی مثل ISC نه تنها به پالایش رویدادهای بی‌کیفیت کمک می‌کند، بلکه استانداردهای علمی برای برگزاری یک کنفرانس معتبر را نیز تثبیت کرده است.
پژوهشگران، دانشجویان و اساتید می‌توانند با مراجعه به وب‌سایت ISC یا پایگاه‌هایی مانند کنفرانس‌یاب، همایش‌هایی را انتخاب کنند که در این پایگاه نمایه شده‌اند و از کیفیت، ساختار علمی و خروجی معتبر برخوردارند.
در نهایت، تداوم حمایت از ISC و الزام بیشتر همایش‌ها به رعایت معیارهای آن، می‌تواند مسیر رشد واقعی و پایدار علم در کشور را هموارتر کند.
انتهای پیام/
* صبا منتی